1 - Timber Timbre "Hot Dreams" (Full Time Hobby)

Θα μου πείτε, μα συνέκρινες το "To Be Kind" με το 2001 του Κιούμπρικ. Ναι, αλλά δε βάζω να το δω και κάθε μέρα. Ενώ το "Καζαμπλάνκα"... Γιατί αυτή είναι λίγο - πολύ η αναλογία, έστω κι αν (μένοντας στην κινηματογραφική παρομοίωση του πράγματος) υπάρχει και μπόλικος David Lynch στο σύμπαν των Καναδών Timber Timbre όπου διάφορες, παράξενες συναντήσεις λαμβάνουν χώρα: Ακούστε πως ο Μάνος Χατζιδάκις σφιχταγκαλιάζει τον Nick Cave στο "This low commotion", ή ο Sinatra τους The Zombies στο "Run from me", που επίσης είναι και μακράν το καλύτερο τραγούδι της χρονιάς. Υπάρχουν πολλοί φιλοξενούμενοι ανάμεσα στους ήχους του "Hot Dreams", όλοι τους μεθυσμένοι από μια γλυκιά παρακμή. Γι αυτό ίσως και ακούγεται, ήδη, κλασσικό.

2 - Swans "To be kind" (Mute / Young God)

Μονάχα με την παρθενική θέαση του "2001" μπορεί να συγκριθεί το πρώτο άκουσμα του. Στις δύο ώρες που διαρκεί, το "To be kind" καλύπτει όλες τις ηχητικές δυναμικές και εκφάνσεις, από την πιο σιωπηλή, μέχρι την πιο θορυβωδώς ισοπεδωτική, οδηγώντας σε στην έκσταση - κάτι που είναι αδύνατο να περιγραφτεί στο χαρτί. O Μichael Gira είναι λέει 60 ετών σήμερα. Κι όμως ηχογραφεί (με τρόπο μοναδικό - σαράντα ηχολήπτες μαζί δε θα μπορούσαν να ενορχηστρώσουν και να μιξάρουν αυτό το υλικό καλύτερα από τον ίδιο) την πιο προοδευτική, την πιο προχωρημένη ηχητική πρόταση της χρονιάς. Πιθανότατα και του 21ου αιώνα. Και σκεφτείτε, δεν ξεκίνησα καν να μιλάω για τις συναυλιακές τους εμφανίσεις (η περσινή τους, στο Fuzz, παραμένει η σημαντικότερη live εμπειρία της ζωής μου - και πιστέψτε με, υπήρξε σοβαρός συναγωνισμός). 

3 - Thantifaxath "Sacred White Noise" (Dark Descent)

Κανείς δεν ξέρει τα ονόματα τους, ούτε και τις μορφές τους: εμφανίζονται ζωντανά, φορούν όμως μανδύες που καλύπτουν τα πρόσωπα τους. Θα μπορούσε να είναι ένα καλαμπούρι τύπου Ghost. Κι όμως, τίποτα πιο σοβαρό στη λίστα ολόκληρη, από τους Thantixafath. Που κυκλοφορούν, μετά από τρία χρόνια αναμονής (ακούστε το υπέροχο e.p. τους) το πιο επίμονα σπειροειδές άλμπουμ στην ιστορία του λεγόμενου «intelligent black metal». Που, ταυτόχρονα, είναι και το πιο πεσιμιστικά εφευρετικό, σε βαθμό επικίνδυνο: Το «Sacred White Noise», ένα αληθινό αριστούργημα του ακραίου ήχου, αναζητά διαρκώς νέους τρόπους να σε αναστατώσει, να καταργήσει κάθε ασφαλές καταφύγιο για τους γνώστες του ιδιώματος, και την ίδια στιγμή, να αποφύγει τις γνωστές χαοτικές συνταγές: όλα εδώ είναι παιγμένα με αξιοθαύμαστη επιδεξιότητα, και η κρυστάλλινη παραγωγή δεν αφήνει καμία νότα να πάει χαμένη. Ως ηχητική εμπειρία δε, πλησιάζει τα επίπεδα του άλμπουμ που βρίσκεται ακριβώς από πάνω στη λίστα…

4 - Bohren & Der Club of Gore "Piano Nights" (Ipecac)

Ascenseur Musique pour l'échafaud.

5 - Grouper "Ruins" (Kranky)

Μια φωνή, κι ένα πιάνο - o κύριος όγκος του "Ruins". Α, και διάφοροι ήχοι που παρεισφρέουν ανάμεσα στα κενά (στο φινάλε του "Labyrinth" ακούγεται το bleep ενός φούρνου μικροκυμάτων - σε άλλες ηχογραφήσεις προφανώς και το τελικό αποτέλεσμα θα είχε καθαριστεί). Δεν είσαι πλέον ακροατής, αλλά ένας σιωπηλός μάρτυρας. Η Liz Harris επιτρέπει μονάχα δυο ambient παρακάμψεις, ακριβώς στην αρχή, και στο τέλος του άλμπουμ. 

Ενδιαμέσως τραγουδά: “Every time I see you, I have to pretend I don't". Σφάξιμο με βαμβάκι. 

6 - Have A Nice Life "The Unnatural World" (Enemies List Home Recordings)

Το πρώτο άλμπουμ δεν το ξεπερνούν, αλλά αυτό εδώ το βαλτωμένο τοπίο "ανοιχτών" samples, παραμορφωμένων ρυθμών και shoegazing εγχόρδων βρίσκει το δρόμο του. Είναι ένας δίσκος που άκουσα πρώτη φορά πριν από αρκετούς μήνες, δίχως να εντυπωσιαστώ, και στη συνέχεια ολοένα και επέστρεφα σ' αυτόν. Και, ξέρετε, αυτός είναι ο καλύτερος δείκτης, μέσα στο χρόνο, για το βάθος ενός ηχητικού αποτυπώματος μέσα μας. Δεν ξέρω, ίσως για όλα να φταίει το φάντασμα του Ian Curtis που πλανιέται σε τραγούδια όπως το "Dan And Tim, Reunited By Fate". Ίσως να φταίνε και όλα αυτά τα layers από παράφωνα synths βουτηγμένα στο reverb και το fuzz (που θυμίζουν έντονα τους υπερθεούς Belong). Εδώ οι συχνότητες και τα samples ενώνονται με κιθάρες που κλαίνε. Διαφυγή καμιά. 

7 - Perturbator "Dangerous Days" (Blood Music)

Τις ένδοξες εποχές της 8-bit οικιακής ψυχαγωγίας, τα χρόνια δηλαδή που οι λέξεις Spectrum, Commodore και, κυρίως, Amstrad σήμαιναν πραγματικά κάτι για εκατομμύρια πιτσιρικάδες, οι πιο περιπετειώδεις τύποι εξ ημών αναζητούσαν παιχνίδια εκ Γαλλίας, γιατί είχαν πολύ απλά, τα καλύτερα γραφικά, και τα πιο σκαλωματικά soundtracks. Είναι παράξενο το πως συνεχίζεται αυτή η παράδοση - και μη μου πείτε πως αυτή η κληρονομιά δεν έχει περάσει στη γαλλική electro σκηνή γιατί υπάρχει ακόμα ένα τέτοιο άλμπουμ πιο κάτω σ' αυτή τη λίστα. Βέβαια, οι Pertubator χρησιμοποιούν αυτή την οκτάμπιτη μαγιά για να επενδύσουν ηχητικά μια ανύπαρκτη ταινία, που πιθανότατα να υπάρχει καταγεγραμμένη μονάχα στο εφηβικό συνειρμικό μας. Ναι, ξέρω, οι Carpenter Brut (οι οποίοι μάλιστα έχουν και συμμετοχή εδώ) το κάνουν καλύτερα, αν όμως οι Carpenter Brut είχαν κυκλοφορήσει δίσκο φέτος θα ήταν, πιθανότατα, πιο ψηλά...

8 - Thee Silver Mt. Zion Memorial Orchestra "Fuck Off Get Free We Pour Light On Everything" (Constellation)

"We make a lot of noise because we love each other" εκφωνεί χαμογελαστά ένα παιδάκι, στην αρχή και αυτό που ακολουθεί είναι το τελευταίο πράγμα που θα περίμενες από τούτη την Καναδέζικη κολλεκτίβα: Με έναν σεβαστό αριθμό μελών των Godspeed You Black Emperor στον πυρήνα τους, οι Silver Mountain Zion επιδιδόντουσαν, καιρό τώρα, σε απολύτως μινιμαλιστικές όσο και ράθυμες ασκήσεις στην αναλογική μελαγχολία, και ξαφνικά εδώ, ανεβάζουν στο τέρμα τους ενισχυτές, πιάνουν τα μικρόφωνα και εξαπολύουν μια κατακλυσμιαία επίθεση φωτός που σκεπάζει κάθε κυνικό αντανακλαστικό. Πιο ακριβής τίτλος δίσκου δεν θα μπορούσε να υπάρξει φέτος. 

9 - Θανάσης Παπακωνσταντίνου "Πρόσκληση σε δείπνο κυανίου" (Αχός)

Το έχω γράψει χίλιες φορές πως προτιμώ άλλες τόσες την περιπετειώδη πλευρά του Θανάση Παπακωνσταντίνου, όταν δηλαδή πετά στην άκρη τις ευκολίες της ακουστικής όσο και της αναλογικής φόρμας και επιστρατεύει λούπες, samples, ηλεκτρισμό, παραμόρφωση, θόρυβο, και τα υποτάσσει όλα στις υπηρεσίες του ίδιου οράματος. Ο ίδιος χαρακτήρισε τον ήχο του συγκεκριμένου άλμπουμ "Βλαχοψυχεδέλεια" και είναι τόσο σωστός (ετυμολογικά όσο και σε επίπεδο ύφους - το χιούμορ ποτέ δεν έλειψε από τη δισκογραφία του) που δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα καλύτερο. Δεν ξεπερνάει το αριστούργημα του, που παραμένει "Η βροχή από κάτω", αλλά κι εδώ υπάρχουν, επιτέλους, στιγμές ηχητικού μεγαλείου και θεαματικές εκπλήξεις - ακούστε το ρεφρέν εδώ, και πείτε μου πως δεν σας παραπέμπει ευθέως στους Swans.

10 - Sun Kil Moon "Benji" (Caldo Verde Records)

Είναι ταιριαστό γι αυτό εδώ το κείμενο να ξεκινήσει με μια εξομολόγηση: Απεχθάνομαι τους καλλιτέχνες εκείνους που είναι τόσο βέβαιοι για τη μεγαλοφυΐα τους, αυτούς δηλαδή που έχουν ως αφετηρία το προσωπικό τους μεγαλείο. Ο Mark Kozelek είναι ένας τέτοιος τύπος, ένας αλαζόνας που γίνεται άμεσα αντιπαθής από συνέντευξη σε συνέντευξη – αν και την ίδια στιγμή διαισθάνεσαι πως υπάρχει μια πολύ έντονη εσωτερική διαμάχη πίσω από τις εγωπαθείς εκρήξεις του. Βεβαίως, είναι επίσης και ένας υπέροχος, σπάνιας ευαισθησίας τραγουδοποιός, η συνθετική ευφυΐα του οποίου συναγωνίζεται την γενναιότητα του: Όταν, στο «I can’t live without my mother’s love» ακούγεται να τραγουδά τους στίχους «My mother is 75 / One day she won't be here to hear me cry» δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία για το αν πρέπει να αισθανθείς άβολα ή να λυγίσεις δακρύζοντας.

11 - Eagulls (same) (Partisan Records)

Πέντε τσογλάνια από το Leeds. Μια μπάντα που συνέθεσε τα περισσότερα κομμάτια του ντεμπούτου της μέσα σε μια εβδομάδα, αποτελούμενη από μέλη που ελαχίστως γνωριζόντουσαν πριν τη μουσική τους συνεύρεση (με βασικό πυρήνα τους Mark ‘Goldy’ Goldsworthy και Henry Ruddell – κιθάρα και τύμπανα αντιστοίχως). Ένας επιθετικός, εξωστρεφής post-punk ήχος που αντλεί έμπνευση και από τις δυο μεριές του Ατλαντικού (άλλωστε, βρίσκονται υπό την προστασία μιας Αμερικάνικης δισκογραφικής, μιας και οι βρετανικές τους «έγραψαν» κανονικά). Και ένα ασύλληπτο δισκογραφικό ντεμπούτο, κυνικό όσο και σαρωτικό – τόσο καλό, που αναρωτιέμαι ήδη για τη συνέχεια του (μια μέρα θα μιλήσουμε για την κατάρα των post-punk πρωτοδισκακιστών). 

12 - Scott Walker & Sun O))) "Soused" (4ΑD)

Αν υπάρχει ένα ελεύθερο πεδίο για πειραματισμούς στο βαρέων βαρών κιθαριστικό τερέν, αυτό οριοθετείται μονάχα από τα άκρα. Και ενώ δε θα χαρακτήριζες βατούς τους Sun O))) (οι οποίοι κυκλοφόρησαν επίσης και ένα μικρό αριστούργημα συνεργαζόμενοι με τους Ulver), η συμμαχία τους με τον τιτάνα Scott Walker γέννησε ένα, στ’ αλήθεια οριακό τέκνο. Γιατί η μουσική του Soused, έτσι όπως ακροβατεί ανάμεσα στην αιχμηρή γοητεία και την σχιζοειδή ψυχασθένεια, θέλει να μπει στο κεφάλι σου και να τα ρημάξει όλα. Αυτό το ετερόκλητο μείγμα drone, ambient, industrial και… crooning δεν είναι δίσκος. Είναι ωρολογιακή βόμβα. Μόνο που εσύ δεν έχεις καμία διάθεση να προφυλαχτείς.

13 - Ben Frost "A U R O R A" (Mute / Bedroom Community)

Ό,τι πιο σκοτεινό έκανε ποτέ. Αυτό και μόνο είναι αρκετό ως προειδοποίηση για τους ανυποψίαστους. Εκεί όπου άλλοι χρησιμοποιούν νότες για να συνθέσουν ένα ηχητικό σύμπαν, ο Frost χρησιμοποιεί συχνότητες. Φανταστείτε, αν μπορείτε, ένα παράξενο, παράλληλο σύμπαν όπου οι Pan Sonic συνθέτουν soundtracks για blockbusters που απευθύνονται αποκλειστικά σε μανιοκαταθλιπτικούς. Δύσκολο; Ακούστε το άλμπουμ. Επίσης, όποιος ενδιαφέρεται για τις δυνατότητες του ψηφιακού percussion, ας το ακούσει δυνατά - το "A U R O R A" είναι σεμινάριο από τα λίγα. Τρομακτικό, συγκινητικό και αξέχαστο. 

14 - The Afghan Whigs "Do To The Beast" (Sub Pop)

Ούτε cool αποστασιοποίηση (μα σοβαρά σας άρεσε αυτή η νερόβραστη σούπα των "Spoon";), ούτε στυλιζαρισμένη αλητεία. Οι Afghan Whigs επιστρέφουν μετά από δεκάξι ολόκληρα χρόνια στη Sub Pop (αυτό κι αν ήταν έκπληξη) και καταθέτουν έναν γνήσια παθιασμένο δίσκο, γεμάτο οργισμένη μελαγχολία. Στο δε φινάλε του άλμπουμ μας περιμένει το “Royal Cream”, ένα από τα καλύτερα κομμάτια που ακούστηκαν φέτος, όπου η εφευρετική, όσο και θλιμμένη κιθάρα συναντά ένα ρεφρέν σπάνιας pop ευαισθησίας - ένα hat-trick το οποίο ελάχιστες μπάντες στο κόσμο μπορούν να καταφέρουν δίχως να ακουστούν γελοίες. Κλισέ ατάκα, αλλά ναι, άξιζε η αναμονή.

15 - The Deathtrip "Deep drone master" (Svart)

Ένας φίλος ήλθε απόψε απ’ τα παλιά, φορτωμένος με μια χούφτα τριπάκια: ο Aldrahn είχε χρόνια να ακουστεί τόσο επικίνδυνος. Κι εκεί που είσαι βέβαιος πως το bm του “Deep Drone Master” έχει τις ρίζες του στο ντεμπούτο των Dodheimsgard, έρχονται από το πουθενά κάτι δυστοπικά και αναπάντεχα λυρικά περάσματα, απ’ αυτά που πατάς το repeat μόνο και μόνο για να τα ξανακούσεις – ένας δίσκος δηλαδή γεμάτος εκπλήξεις, αλλά και παλιομοδίτικο νορβηγικό feel. Η παραγωγή του Snorre (από τον οποίο περιμένουμε εδώ και χρόνια ένα δεύτερο Thorns) κρατά τις παγωμένες ισορροπίες, αλλά και πάλι είναι η ερμηνεία του Aldrahn που ενοποιεί τα πάντα εδώ. Όταν επαναλαμβάνει ξανά και ξανά τη φράση «I open up my heart for the Devil» στο «Making me» θέλω να βάλω τα κλάματα.

16 - Leonard Cohen "Popular problems" (Columbia)

Ok, το βιτριόλι των 80s έχει πια εξασθενήσει. Αυτό δε σημαίνει όμως πως ο Leonard ομιλεί πια ως ηλικιωμένος σοφός – και στα 70s, την ίδια σοφία μετέδιδε. Μπολιασμένη όμως με πίκρα που δεν απουσιάζει ούτε εδώ («But all the Ladders of the Night have fallen / Only darkness now, to lift the Longing up»), έστω κι αν οι ομολογουμένως ζεστές ενορχηστρώσεις εδώ απέχουν αρκετά από την μινιμαλιστική, παράξενη αποστασιοποίηση των προηγούμενων άλμπουμ. Παρ’ όλα αυτά, το «Popular Problems» (τίτλος κι αυτός!) δεν είναι ένα «καλό άλμπουμ για έναν 80άρη». Είναι ένα σπουδαίο άλμπουμ ακριβώς επειδή ο δημιουργός του 80άρισε τη μέρα που αυτό κυκλοφόρησε. Είναι η ανταπόκριση από το μέτωπο ενός ποιητή. Που τα περιγράφει ακριβώς όπως τα έζησε. Απέχουμε πολύ, αλλά τουλάχιστον, μπορούμε ν’ ακούμε τους δίσκους.

17 - Neil Young "A letter home" (Third Man Records)

Στη δεκαετία του '50, εμπαινες σ ενα κουτι σαν αυτο στο εξωφυλλο του άλμπουμ και έκοβες τον προσωπικο σου δισκο, για τη κοπέλα σου ή για οποιονδηποτε. Ο Jack White έχει ενα τέτοιο. Το είδε ο Neil Young και αποφάσισε να ηχογραφήσει έναν ολόκληρο δίσκο εκει μέσα. Με διασκευές. Που μοιάζουν σα να ταξίδεψαν στο χρόνο, έτσι αιώνια που είναι κομμάτια σαν το "My hometown" του Bruce Springsteen (τι τιμή κι αυτή - να σε διασκευάζει ο Young). Τις έγραψε, τις εκοψε σε βινύλιο και απ αυτο το βινύλιο, διχως καμία επεξεργασία, προέκυψε ένας δισκος μεταμοντέρνος με την κυριολεκτική έννοια του όρου (και όποιος δεν το αντιλαμβάνεται, ας το ξανασκεφτεί). Πριν απ' όλα όμως, ηχογράφησε ένα μήνυμα για τη μαμά του. Ακούγεται στην αρχή. "I miss you. And, you know I'’d like you to say hello to Ben for me and, tell him that I'll be around, ah, I'’ll be there eventually. Not for a while though, I still have a lot of work to do here". Σ'αγαπάω ρε Neil.

18 - Ryan Adams "1984" (PAX AM)

Τι τον έπιασε πάλι τούτον εδώ; Ήθελε λέει να βγάλει ένα tribute στους Husker Du. Έτσι συνέθεσε δέκα δυναμίτες παίζοντας μόνος του όλα τα όργανα – και το πέτυχε σε τέτοιο βαθμό που προτίμησα να βάλω το δικό του άλμπουμ στη λίστα, παρά το φετινό του Bob Mould. Και τι λέω, ούτε καν άλμπουμ δεν είναι: τα κομμάτια που συντελούν το «1984» δε κάνουν ούτε ένα τέταρτο. Απλά, αν το βάλεις, θα το παίξεις ξανά και ξανά – τόσο κολλητικό είναι το μελωδικό και pop ευαισθησίας κιθαριστικό του ντελίριο. Μερικά tracks όπως το «What if you were wrong» ακούγονται σαν Springsteen στα πρώιμα, καλύτερα του – απλά παιγμένα στη τριπλάσια ταχύτητα. Μαθαίνω από διάφορες πηγές πως είναι μεγάλο κωλόπαιδο. Ακούγεται.

19 - Peter Murphy "Lion" (Nettwerk)

Με στεναχώρησες με εκείνο το reunion των Bauhaus ρε Peter. Όχι τίποτ’ άλλο δηλαδή, αλλά φοβήθηκα πως το είχες χάσει πια. Έπρεπε ν’ ακούσω το “Lion” για να επανέλθω – ένα άλμπουμ πομπώδες, full of itself αλλά και larger than life, όπως σου αξίζει. Ένα άλμπουμ αινιγματικό, σχεδόν over-produced, άλμπουμ διαρκών εναλλαγών, με την γνωστή Bowie-like θέρμη της φωνής του να συναντά επιτέλους την περιπέτεια (όχι τυχαία, ο ίδιος ο Murphy παρομοιάζει το “Lion” με το λευκό άλμπουμ των Beatles – ο παραγωγός Youth είναι το δεύτερο μισό των The Fireman, και μη ρωτήσετε ποιος είναι το άλλο μισό!). Επίσης, το «The rose» πρέπει να είναι ένα από τα πιο ερωτικά gothic rock κομμάτια που γράφτηκαν ποτέ.

20 - The Might Sieben "Each divine spark" (Redroom)

Αυτό ήταν μια έκπληξη - για την ακρίβεια, μια ανακάλυψη: Από κει που δεν τον γνώριζα, έγινα οπαδός σε μια νύχτα. Ο κύριος Matt Howden λοιπόν, παίζει βιολί. Αλλά δε χρησιμοποιεί μονάχα τις χορδές του. Κάθε ήχος που ακούγεται στο  "Each divine spark" προέρχεται από το αγαπημένο του όργανο, το οποίο και ταλαιπωρεί με κάθε τρόπο - στις συναυλίες του μάλιστα, παράγει μπροστά στα μάτια του έκπληκτου κοινού του ένα πραγματικό ηχητικό σύμπαν τοποθετώντας το ένα ηχητικό "στρώμα" πάνω στο άλλο με τη χρήση του delay. Folk-ίζων αλλά ποτέ κακόγουστος (όπως πολλοί μοντέρνοι του ιδιώματος), αέρινος και μελαγχολικός σαν ξεχασμένη υπόσχεση. Ένα μικρό αριστούργημα για όσους αναζητούν την περιπέτεια και σ' αυτά τα ηχοχρώματα.